Mỗi dịp cận Tết và đặc biệt là giai đoạn nghỉ việc sau Tết, nhiều doanh nghiệp rơi vào tình trạng “khủng hoảng nhân sự” khi nhân viên lần lượt xin nghỉ, từ vị trí cấp thấp cho đến các vị trí chủ chốt như kế toán, giám sát hay trưởng nhóm. Việc nhân sự rời đi ồ ạt khiến doanh nghiệp thiếu người, ảnh hưởng vận hành, giảm doanh thu và tạo áp lực lớn lên đội ngũ còn lại.
Vậy nguyên nhân nào dẫn đến làn sóng nghỉ việc sau Tết? Và doanh nghiệp cần làm gì để giữ chân người giỏi, tránh tình trạng thiếu nhân sự đầu năm? Dưới đây là phân tích chi tiết từ góc nhìn quản trị nhân sự thực tiễn.
Lý do 1: Nhân viên chờ thưởng Tết rồi nghỉ – dấu hiệu doanh nghiệp thiếu cơ chế gắn kết
Đa phần nhân sự đã có ý định nghỉ từ trước Tết, nhưng họ chờ thêm:
- Lương tháng 13
- Thưởng hiệu suất
- Thưởng doanh thu
- Thưởng Tết
Nhìn bề ngoài, đây là “hiện tượng”, nhưng thực chất doanh nghiệp đang thiếu hệ thống giữ chân nhân sự dài hạn, dẫn đến:
- Nhân viên không có sự gắn kết
- Không thấy tương lai trong công ty
- Mức thưởng không đủ tạo cam kết
Giải pháp: Xây dựng lộ trình thăng tiến – chính sách gắn kết – review hiệu suất định kỳ thay vì “đến cuối năm mới xử lý”.
Lý do 2: Nhân viên thấy “động lực mới” sau kỳ nghỉ dài
Tết là khoảng thời gian để:
- Nghỉ ngơi
- Suy nghĩ
- Đánh giá lại công việc
- So sánh lương thưởng với bạn bè
- Nhìn lại 1 năm đã qua
Từ đó, nhân sự dễ đưa ra quyết định thay đổi công việc nếu họ cảm thấy:
- Công ty không có sự phát triển
- Không học được gì thêm
- Không có cơ hội phát triển
- Mức lương không tương xứng
Lưu ý: Một công ty không có Quy trình đánh giá – lộ trình phát triển – KPI rõ ràng, thì tỷ lệ nghỉ việc sau Tết luôn cao gấp 2–3 lần so với thông thường.
Lý do 3: Mâu thuẫn âm ỉ cả năm nhưng không được giải quyết
Nhiều doanh nghiệp không có quy trình phản hồi 1:1 hoặc cơ chế tiếp nhận góp ý. Hệ quả:
- Nhân viên chịu đựng trong im lặng
- Công việc nhiều áp lực
- Không được ghi nhận
- Mâu thuẫn với quản lý
- Không cảm thấy được tôn trọng
Tết là thời điểm họ “chốt luôn quyết định rời đi”.
Giải pháp: Xây dựng quy trình phản hồi – check-in định kỳ – đánh giá 360 độ.
Lý do 4: Không có quy trình nhân sự rõ ràng – nhân viên kiệt sức nhưng không dám nói
Khi doanh nghiệp không có hệ thống:
- Giao việc miệng
- Công việc thay đổi liên tục
- Không có tiêu chuẩn rõ ràng
- Không phân định nhiệm vụ
- Đánh giá cảm tính
- Không có quy trình phối hợp
Nhân viên sẽ:
- Bị quá tải vô hình
- Luôn trong trạng thái lo lắng
- Cảm thấy “làm nhiều nhưng không được ghi nhận”
- Không có động lực ở lại sau Tết
Đây là lý do hàng đầu khiến nhân sự quyết định rời bỏ doanh nghiệp.
Lý do 5: Không có chính sách đãi ngộ rõ ràng
Nếu lương – thưởng – chế độ – phúc lợi không rõ ràng, nhân viên sẽ luôn trong trạng thái:
- Bất mãn
- Thiếu niềm tin
- Cảm giác không công bằng
- Mất động lực
Khi vừa nhận thưởng Tết, họ sẽ nghỉ việc sau tết ngay lập tức vì không còn sự ràng buộc nào.
Giải pháp: Chuẩn hóa chính sách nội bộ – văn bản hóa toàn bộ quy định – minh bạch thưởng phạt.
Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì để giảm tỷ lệ nghỉ việc sau Tết?
Đây là phần quan trọng nhất — nếu doanh nghiệp chuẩn bị tốt, tỷ lệ nghỉ việc sau tết có thể giảm tới 50–70%.
1. Xây dựng Bộ Quy trình Nhân sự bài bản
Đây là giải pháp căn cơ nhất:
- Quy trình Onboarding
- Quy trình đánh giá thử việc
- KPI theo vị trí
- SOP cho từng bộ phận
- Lộ trình phát triển
- Nội quy – chính sách – phúc lợi
- Quy trình phối hợp liên phòng ban
Bộ quy trình càng rõ, nhân sự càng gắn bó.
2. Rà soát lương thưởng – chính sách cuối năm
Doanh nghiệp nên:
- Kiểm tra mặt bằng lương thị trường
- Chuẩn hóa lại thưởng Tết
- Điều chỉnh chính sách phòng ban
- Giải thích minh bạch cách tính thưởng
Minh bạch giúp giảm bất mãn.
3. Tổ chức buổi review 1:1 trước Tết
Buổi 1:1 giúp:
- Lắng nghe nhân sự
- Giải quyết vấn đề còn khúc mắc
- Nắm được kế hoạch năm sau của họ
- Có phương án giữ người phù hợp
Nhiều doanh nghiệp mất người chỉ vì “không kịp nói chuyện trước khi họ nghỉ”.
4. Chuẩn bị kế hoạch nhân sự dự phòng
Thay vì bị động sau Tết, doanh nghiệp nên:
- Rà soát vị trí dễ nghỉ
- Chuẩn bị nguồn nhân lực dự phòng
- Xây lại JD rõ ràng
- Chuẩn bị kế hoạch Onboarding sau Tết
Doanh nghiệp chủ động → không bao giờ rơi vào khủng hoảng đầu năm.
Giải pháp: Gói Soạn thảo Quy trình Nhân sự toàn diện – HPTP HR & Law
HPTP hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng hệ thống nhân sự bài bản để giảm nghỉ việc trước – sau Tết và ổn định vận hành lâu dài:
- Xây JD chuẩn từng vị trí
- Bộ SOP cho các phòng ban
- Quy trình phối hợp liên phòng ban
- Onboarding 7–14 ngày
- Quy trình đánh giá thử việc
- KPI và đánh giá hiệu suất
- Lộ trình thăng tiến
- Nội quy – chính sách – phúc lợi minh bạch
- Checklist & biểu mẫu đầy đủ
Khi doanh nghiệp có quy trình rõ ràng, nhân viên cảm thấy rõ định hướng, rõ trách nhiệm, rõ quyền lợi — và họ sẽ gắn bó lâu dài hơn.
________________________________________
📩 Email: tram.nguyen@tp-hrservices.com
📞 Hotline: 0979 081 026
🌐 HPTP HR & Law – “Vững nhân sự – Chuẩn pháp lý”
